وجود ۱۸۱ نسخه خطی شاهنامه در ایران
Ùرهنگ > میراث Ùˆ تمدن - همشهری آنلاین:در ایران Û±Û¸Û± نسخه خطی شاهنامه در مجموعه Ùهرست‌های نسخ خطی نگهداری می‌شود Ú©Ù‡ یکی از دغدÙرهنگ > میراث Ùˆ تمدن - همشهری آنلاین:
در ایران Û±Û¸Û± نسخه خطی شاهنامه در مجموعه Ùهرست‌های نسخ خطی نگهداری می‌شود Ú©Ù‡ یکی از دغدغه‌های شاهنامه‌پژوهی در ایران شناخت نسخه‌های خطی شاهنامه است.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث Ùرهنگی Ùˆ گردشگری، این مطلب را نادر کریمیان سردشتی عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث Ùرهنگی Ùˆ گردشگری در نشست تخصصی بزرگداشت Ùردوسی Ú©Ù‡ در Ù…ØÙ„ پژوهشگاه برگزار شد، بیان کرد.
او در سخنان خود با عنوان "شناختنامه نسخههای خطی شاهنامه Ùردوسی" با اشاره به دخل Ùˆ تصر٠در شاهنامه در طول تاریخ Ú¯Ùت: به نظر استاد مجتبی مینوی شاهنامه دو نسخه است: یکی شاهنامهای Ú©Ù‡ Ùردوسی سرود Ùˆ دیگری شاهنامهای Ú©Ù‡ پس از مرگش شاعران، کاتبان Ùˆ مرشدان ساختند Ùˆ آنچه خواستند بر آن اÙزودند.
او نسخهشناسی شاهنامه را درمرØله نخست شامل شمارش تمامی نسخههای ثبت Ùˆ ضبط شده در سراسر کتابخانهها Ùˆ مراکز علمی جهان Ùˆ مجموعههای خصوصی دانست Ùˆ اظهار داشت: درایران 181 نسخه خطی شاهنامه در مجموعه Ùهرستهای خطی نگهداری میشود Ú©Ù‡ برخی از آنها میکروÙیلم Ùˆ برخی به صورت عکس هستند.
ÙˆÛŒ اÙزود: در Ùهرستی Ú©Ù‡ مرØوم ایرج اÙشار در کتابشناسی Ùردوسی گزارش کرده 263 نسخه خطی تاریخدار "با رقم" Ùˆ "245 نسخه خطی بدون رقم" Ùهرست شده است Ú©Ù‡ غالب آنها تا قرن 11 هجری قمری تدوین شدهاند.
این پژوهشگر Ú¯Ùت: برای نمونه نسخه Ùلورانس(با تاریخ 614 Ù‚)ØŒ نسخه موزه بریتانیا(با تاریخ 675 Ù‚) Ùˆ نسخه مجلس دو نسخه(با تاریخ 721 Ùˆ 723Ù‚)ØŒ نسخه استانبول دو نسخه(با تاریخ 731 Ù‚ Ùˆ 903Ù‚)ØŒ نسخه قاهره(با رقم 741Ù‚) Ùˆ نسخه لندن(با تاریخ 891 Ù‚) از مهمترین، شناختهشدهترین Ùˆ معتبرترین نسخههای شاهنامه Ù…Øسوب میشوند.
او با اشاره به اینکه نسخههای خطی نیازمند متد Ùˆ نگرش جدید است، اÙزود: علاوه بر نقد Ùˆ ارزیابی نسخههای خطی برای تصØÛŒØ Ù…Ø¬Ø¯Ø¯ شاهنامه بایسته است تمامی نسخههای موجود از نظر Ù…Øتوا، اصالت متن Ùˆ همچنین از نظر تاریخی با روشهای نوین بررسی شود.
کریمیان سردشتی همچنین درباره نقد Ùˆ بررسی چند نسخه کهن چون نسخه Ùلورانس(614 Ù‚ درکتابخانه ملی مرکز Ùلورانس) نسخه بریتانیا(مورخ 675 Ù‚ در لندن) نسخه دستنویس بیتاریخ"مکتبه الشرقیه" وابسته به دانشگاه سنت ژوز٠بیروت Ùˆ پرداختن به نقاط ضعÙØŒ وضعیت تاریخ تدوین آنها سخن Ú¯Ùت.
- خداوندگار Ùردوسی Ùˆ شاهنامه
اØمد ادارهچی گیلانی نیز در این نشست در سخنانی با عنوان "خداوندگار Ùردوسی Ùˆ شاهنامه" به بیان گوشههایی از زندگی Ùردوسی Ùˆ برخی از سرودههای او پرداخت.
ÙˆÛŒ اظهار داشت: برای ما Ùردوسی Ùرزند ایران Ùˆ ناموری از سرزمین آریایی Ùˆ اهورایی، نامداری از همه نامداران تاریخ سرتر Ùˆ از همه به ایران Ùˆ پارسی زبانان دلسوزتر است.
او در ادامه Ùردوسی را Ùرزانهای از همه Ùرزانگان تاریخ Ùرزانهتر، Ø¢Ùتابی جهانتاب Ú©Ù‡ نه تنها ایران بلکه جهان را نور بخشید Ùˆ خونی تازه به رگهایشان روان کرد، دانست.
ادارهچی در بخش دیگری از سخنانش Ú¯Ùت: خداوندگار Ùردوسی کوشید تا در شاهنامه از خود هیچ Ù†Ùرماید البته این تن زدن از Ú¯Ùتن سرگذشت همهگاه خواستش را برنمیتابید پس ناگزیر در جای جای شاهنامه از زندگی، گذران Ùˆ آنچه بر او آمده است سخن Ú¯Ùته است.
او درباره شاهنامه نیز اظهار داشت: شاهنامه این"شاهنامه" این"یگانه در دری"ØŒ این شناسنامه هر ایرانی، اÙغان، تاجیک Ú©Ù‡ وامدار خداوندگار Ùردوسی است آنچنانکه علامه Ù…Øمد قزوینی Ùرموده است: هر ایرانی در هر طبقه Ùˆ درجهای Ú©Ù‡ باشد نسبت به Øال خود مقدار عظیمی از ملیت خود را مدیون Ùردوسی است Ùˆ این از بدیهیات اولیه است.
این Ùرهیخته در بخش دیگری از سخنانش Ú¯Ùت: خداوندگار Ùردوسی را بایستی سخنوری سترگ دانست، سخنآرایی به گاه سامانیان، زیرا زایش، بالش Ùˆ سرایش ÙˆÛŒ در آن روزگاران، خجسته آزادی Ùˆ آزاداندیشی بود.