![سÙیر سابق ایران در قطر: هنر امیرعبداللهیان تعادل در سیاست خارجی بود](https://media.hamshahrionline.ir/d/2024/05/24/4/5014161.jpg)
سÙیر سابق ایران در قطر: هنر امیرعبداللهیان تعادل در سیاست خارجی بود
همشهری آنلاین - گروه سیاسی: Øمیدرضا دهقانی دیپلمات ایرانی Ùˆ سÙیر سابق ایران در قطر در Ùاصله سال‌های Û±Û³Û¹Û¹ تا Û±Û´Û°Û² از جمله چهره‌هایی است Ú©Ù‡ سابقه همکاری
همشهری آنلاین - گروه سیاسی: Øمیدرضا دهقانی دیپلمات ایرانی Ùˆ سÙیر سابق ایران در قطر در Ùاصله سال‌های Û±Û³Û¹Û¹ تا Û±Û´Û°Û² از جمله چهره‌هایی است Ú©Ù‡ سابقه همکاری نزدیکی با شهید Øسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه سابق ایران دارد. این ارتباطات به‌خصوص در سیاست‌های همسایگی پررنگ دولت سیزدهم Ùˆ مسائل متعدد منطقه خاورمیانه Øائز اهمیت است. ویژگی‌های وزارت امیرعبداللهیان را از زبان دهقانی به Ø·Ø±Ø Ùˆ بØØ« گذاشتیم.
مهمترین وجوه شاخص وزارت آقای امیرعبداللهیان در دوره تصدی وزارت امور خارجه را چه می‌دانید؟
آقای دکتر امیرعبداللهیان یکی از اخلاقی‌ترین وزرای امور خارجه کشور ما بود؛ یکی از وزرایی بود Ú©Ù‡ در دستگاه دیپلماسی از مراØÙ„ پایین کارشناسی شروع کرد، در دانشکده وزارت امور خارجه تØصیل کرد Ùˆ تا مرتبه وزیری در این وزارتخانه در دولت سیزدهم مسئولیت گرÙت.
ایشان سال‌ها معاون عربی Ùˆ Ø¢Ùریقایی وزارت امور خارجه بود Ùˆ تØولات بسیار مهمی در این دوره رقم خورد، از جمله در دوره ایشان بود Ú©Ù‡ تØولات مربوط به دوره بیداری اسلامی رقم خورد، سپس در دوره‌ای Ú©Ù‡ در نقش وزیر امور خارجه ایÙای نقش کرد یکی از مهمترین پرونده‌های جمهوری اسلامی ایران Ú©Ù‡ پرونده کشورهای عربی Ùˆ به‌ویژه عربستان است، با درایت ایشان، Ú©Ù…Ú© همه نهادهای Ùˆ البته درایت مقام معظم رهبری Ùˆ ریاست Ù…Øترم جمهور ØÙ„ Ùˆ Ùصل شد.
ما شاهد بودیم بخش زیادی از کشورهایی Ú©Ù‡ برای شهادت ایشان به تهران آمدند Ùˆ تسلیت Ú¯Ùتند، Øاصل Ùعالیت‌ها Ùˆ تلاش‌های ایشان برای بهبود روابط با کشورهای عربی بود. همچنین در دوره ایشان یکی از مهمترین نبردهای بین مردم مظلوم Ùلسطین در غزه Ùˆ رژیم نژادپرست اسرائیل روی داد. Ùعال‌ترین دیپلماسی کشورهای منطقه در این نبرد متعلق به جمهوری اسلامی ایران بود.
آقای دکتر Øسین امیرعبداللهیان توانست در یک دوره Û¸ ماهه به‌صورت شبانه‌روزی برای رساندن صدای مردم مظلوم Ùلسطین به کشورهای عربی متعدد سÙر کند Ùˆ برای خودش هیچ استراØتی قائل نشد. پاداش Ùردی Ú©Ù‡ چنین در خدمت مجاهدان Ùˆ مظلومان قرار می‌گیرد، شهادت Ùˆ مغÙرت الهی است.
آقای امیرعبداللهیان با چهره‌های مختل٠سیاسی، وزرای امور خارجه سابق Ùˆ این اواخر آقای جمشید ممتاز Øقوقدان Ùˆ عضو سابق تیم مذاکراتی ایران در دولت سابق دیدار داشتند. این روØیه Øاصل Ú†Ù‡ بود؟
من شاهد بودم در طول سال‌هایی Ú©Ù‡ وزرای مختل٠و مسئولان رده پایین‌تر آمدند Ùˆ رÙتند، برخورد آقای امیرعبداللهیان با این چهره‌ها متواضعانه بود. Øتی در یکی از جلسات آخر Øیات کاری ایشان Ú©Ù‡ نزدیک Û² Ù‡Ùته پیش برای ارائه گزارشی به دست‌اندرکاران سیاست خارجه برگزار شد، وزرای امور خارجه نیز به این جلسه دعوت شده بودند. آقای امیرعبداللهیان چقدر متواضعانه نه Ùقط مقابل وزرای سابق امور خارجه بلکه Øتی مقابل کارشناسان وزارت امور خارجه رÙتار کردند. اگر از میان همه صÙات برجسته‌ای Ú©Ù‡ برای آقای Øسین امیرعبداللهیان برمی‌شمارند بخواهم برجسته‌ترین را انتخاب کنم، صÙت تواضع ایشان بود. من چند بار به ایشان Ú¯Ùتم براساس روایتی از ائمه معصومین (ع)ØŒ تواضع تنها صÙتی است Ú©Ù‡ کسی به آن Øسادت نمی‌کند Ùˆ ایشان واقعا چنین بودند. هرکسی تواضع، رÙتار Ùˆ ÙˆÙای به عهد ایشان را می‌دید، پیش خودش می‌گÙت ای‌کاش من هم مثل آقای امیرعبداللهیان بودم. وقتی صØبت از تواضع، خلوص Ùˆ برخورد خوش با همه مجموعه وزارت امور خارجه Ùˆ مجموعه مدیران Ùعلی، سابق Ùˆ مدیران دیگر نهادهای کشور می‌شود، آقای امیرعبداللهیان در راس همه این اÙراد در دستگاه سیاست خارجی شناخته می‌شوند.
از مناسبات دوره مشترک مسئولیت خودتان در قطر و وزارت آقای امیرعبداللهیان نکته خاصی یاد دارید؟
در طول این سال‌ها به علت اینکه آقای امیرعبداللهیان Ùˆ بنده هر دو در خاورمیانه مسئولیت داشتیم، با نهادهای بیرون از وزارت امور خارجه ارتباطات گسترده‌ای داشتیم. ایشان با همه این نهادها روابط برادرانه Ùˆ دوستانه‌ای داشت، Øتی دیروز یکی از این اÙراد را دیدم Ú©Ù‡ می‌گÙت آقای امیرعبداللهیان در یکی از آخرین تماس‌هایی Ú©Ù‡ با من داشت می‌گÙت چرا تو همراه من در سÙرهای مربوط به Ùلسطین نیستی. هماهنگی‌هایی Ú©Ù‡ ایشان با ارگان‌های مختل٠به عمل می‌آورد Ùˆ گاها بین آنها مسائلی هم به علت ویژگی کار پیش می‌آمد، باعث می‌شد تا آقای امیرعبداللهیان همه موارد را با سعه صدر، Ù…Øبت Ùˆ دوستی ØÙ„ کند. یادم می‌آید در Ù‡Ùته‌های منتهی به جام جهانی قطر نیاز بود Ú©Ù‡ ارگان‌های مختلÙØŒ وزارتخانه‌ها Ùˆ مجموعه‌های ورزشی مختل٠با هم هماهنگ باشند، آقای امیرعبداللهیان با همه اینها هماهنگی بسیار بالایی را انجام می‌داد Ùˆ آسایش را بر خودش تنگ می‌کرد تا کار مجموعه‌ها راه بیÙتد Ùˆ آنها بتوانند در این نبرد Ùˆ میعادگاهی Ú©Ù‡ آبروی جمهوری اسلامی بود بتوانند سربلند بیرون بیایند. الØÙ‚ Ùˆ الانصا٠آقای امیرعبداللهیان در همه این موارد با درایت خاصی امور را دنبال می‌کرد.
مواجهه آقای امیرعبداللهیان مقابل تخریب‌ها Ùˆ هجمه‌هایی Ú©Ù‡ از جناØ‌های مختل٠چه در باب انتساب Ùعالیت‌های ایشان به نیروی قدس سپاه یا مواضع متعادل ایشان در نگاه متوازن به شرق Ùˆ غرب Ù…Ø·Ø±Ø Ù…ÛŒâ€ŒØ´Ø¯ØŒ Ú†Ù‡ بود Ùˆ در جایگاهی می‌ایستاد؟
وزیر امور خارجه Ùˆ وزارت امور خارجه برآیند سیاست جمهوری اسلامی ایران است. بالاخره وقتی شما برآیند یک سیاست را در Ø³Ø·Ø Ø¨ÛŒÙ†â€ŒØ§Ù„Ù…Ù„Ù„ÛŒ نمایندگی می‌کنید، ممکن است برخی علاقه داشته باشند Ú©Ù‡ شما تندتر Øرکت کنید Ùˆ برخی علاقه داشته باشند Ú©Ù‡ شما کندتر گام بردارید. ولی من به نظرم می‌رسد هنر یک دیپلمات در Ø³Ø·Ø ÙˆØ²ÛŒØ± امور خارجه این است Ú©Ù‡ تعادل را در این برآیند Ùˆ مسئولیت ØÙظ کند Ùˆ به مرØله عمل برساند. آقای امیرعبداللهیان می‌توانست برآیند سیاست خارجی را رعایت کند Ùˆ از آن اÙراط Ùˆ تÙریط نکند. رعایت این شأن برای آقای امیرعبداللهیان بسیار سخت بود ولی وقتی Ú†Ù¾ Ùˆ راست به ایشان خرده می‌گرÙتند، آقای امیرعبداللهیان هیچ کدام را به دل نمی‌گرÙت. من خاطرم هست Ú©Ù‡ وقتی می‌خواستیم از مومنان مثال بزنیم «و لا تجعل ÙÛŒ قلوبنا غلا للذین آمنوا، خدایا در دل‌های ما کینه مومنان را قرار نده»، ایشان مظهر یکی از همین اÙراد بود. آقای امیرعبداللهیان می‌گÙت خدایا از مومنین Ùˆ کسانی Ú©Ù‡ ممکن است به سیاست، روش، رÙتار Ùˆ برخورد من انتقاد Ùˆ ان قلتی دارند، هیچ گونه خدشه‌ای بر دل من باقی نماند.