چالش بیکاران تحصیلکرده

چالش بیکاران تحصیلکرده

اقتصاد > اقتصاد‌ ایران - نرخ بیکاری در طول ۳ سال اخیر روند صعودی به‌خود گرفته و حدود ۲ درصد رشد کرده است.
اقتصاد > اقتصاد‌ ایران - نرخ بیکاری در طول ۳ سال اخیر روند صعودی به‌خود گرفته و حدود ۲ درصد رشد کرده است.

آنطور كه آمارها نشان مي دهد و متوليان حوزه كار نيز آن را تأييد مي كنند، اين افزايش نرخ تحت تأثير ورود موج جديدي از متقاضيان كار است كه از ميانه دهه 80 به دليل دورنماي نامناسب بازار كار يا به اميد يافتن شغلي بهتر، وارد سيستم آموزشي شده اند و اينك پس از كسب مدرك و فارغ التحصيلي پا به بازار كار گذاشته اند.

براساس گزارش مركز آمار ايران از وضعيت بازار كار، نرخ بيكاري در پايان سال95در حالي با 1.4درصد افزايش نسبت به سال94به عدد 12.4درصد رسيده است كه افزايش نرخ بيكاري جوانان در همين دوره زماني بسيار بيشتر بوده است، به گونه اي كه نرخ بيكاري جوانان 15تا 24سال، با 3.1درصد افزايش به رقم 29.2درصد و نرخ بيكاري جوانان 15تا29سال با 2.6درصد افزايش به 25.9درصد رسيده است. پيرو اين مسئله، بررسي سني جمعيت بيكار كشور نشان مي دهد كه بخش عمده افزايش نرخ بيكاري در سال هاي اخير، ناشي از افزايش بيكاري جمعيت جوانان بوده كه بخش عمده آنها نيز جزو دانش آموختگان دانشگاهي هستند.

در اين ميان، مسئله مهم ديگري كه بايد موردتوجه قرار گيرد؛ عدم تناسب ميان وضعيت و جنس بازار كار كشور با ذائقه شغلي جمعيت جوانان فارغ التحصيلي است كه بازار كار سنتي، توان جذب آنها را ندارد.علي ربيعي، وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي حدود 2سال پيش در حاشيه همايش بين المللي مهارت آموزي و اشتغال، اظهار كرده بود كه حدود ۴۰درصد از بيكاران كشور، دانش آموختگان دانشگاهي هستند و اين در حالي است كه حدود 4ميليون دانشجو نيز در حال تحصيل هستند و با فارغ التحصيلي اين تعداد از دانشجو از دانشگاه هاي كشور، تعداد فارغ التحصيلان بيكار در آينده افزايش خواهد يافت.

  • سالانه 700 تا 800 دانش آموخته متقاضي شغل

مسعود نيلي، مشاور اقتصادي رئيس جمهور كه بيكاري را يكي از 6 ابر چالش اقتصاد ايران لقب داده است، مي گويد: از اواسط دهه 80جمعيت جوان و به ويژه متولدين دهه 60 به جاي ورود به بازار كار، به دلايلي از قبيل نبود شغل و يا به اميد يافتن كار بهتر در آينده، ورود به بازار كار را به تعويق انداختند و وارد نظام آموزش عالي و سيستم دانشگاهي شدند اما آنگونه كه آمارها نشان مي دهد؛ اين انباشت تقاضا، از حوالي پاييز 93با بهبود چشم انداز اقتصادي كشور و افزايش اميد به بازار كار وارد شدند و بخشي از آنها ناگزير به جرگه بيكاران پيوستند.

اظهارنظرهاي متفاوتي كه از سوي متوليان حوزه كار مي شود حاكي از اين است كه فعلا سالانه بين ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار دانش آموخته و فارغ التحصيل دانشگاهي متقاضي شغل شده و وارد بازار كار مي شوند كه در بهترين حالت اگر كل اشتغال زايي مورد ادعاي دولت نصيب اين افراد شود، باز هم حدود ۲۰۰ هزار نفر غيراز اين فارغ التحصيلان به جمعيت بيكار كشور افزوده خواهند شد.

در اين ميان، ورود متقاضيان فارغ التحصيل به بازار كار، عملاً وضعيت و توازن بازار را نيز تغيير داده است چراكه متناسب با ارتقاي تخصص افراد و افزايش انتظار شغلي آنها، مشاغل و واحدهاي اقتصادي تغيير چنداني نكرده اند و عملا قادر به جذب اين افراد نيستند؛ اين مسئله اي است كه پيش از اين وزير كار نيز از آن به عنوان تغيير ذائقه متقاضيان كار ياد كرده بود.

گزارش مركز آمار ايران از شاخص هاي اصلي بازار كار در دوره زماني 1384تا 1395نشان مي دهد: متولدين دهه 60كه به دليل نبود شغل وارد نظام آموزش عالي شده بودند اينك در حال ورود به 35سالگي هستند و واپسين فرصت هاي خود براي ورود به بازار كار را پيش رو دارند اما نسل هاي بعدي نيز جمعيت قابل توجهي دارند و سالانه تعداد قابل توجهي متقاضي كار را روانه بازار خواهند كرد و اين مسئله، از ادامه دار بودن چالش بيكاري فارغ التحصيلان در حوزه اشتغال كشور حكايت دارد كه مستلزم برنامه ريزي درست و كارشناسي دولت هاست.

  • هدف گذاري اشتغال دانش آموختگان با تسهيلات 20هزار ميليارد توماني

علي ربيعي، وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي ديروز از تخصيص ۲۰هزار ميليارد تومان تسهيلات براي اشتغال دانش آموختگان دانشگاهي در سال ۹۶ خبر داد. البته درباره جزئيات اين تسهيلات و اينكه تحت چه شرايطي و به چه صورتي تخصيص خواهد يافت، صحبت نكرد اما اظهار كرد كه برنامه هاي اشتغال وزارت كار در شوراي عالي اشتغال مصوب شده و ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي هم اين برنامه ها را مصوب كرده است.

به گزارش ايرنا، ربيعي افزود: برنامه هاي اشتغال وزارت كار بر مبناي مزيت هاي منطقه اي و رسته هاي پر اشتغال در بخش هاي صنعت، كشاورزي، خدمات مولد، فناوري اطلاعات و ارتباطات شناسايي شده اند.او ادامه داد: بسياري از دانش آموختگان دانشگاهي نيز مي توانند در قالب تعاوني ها فعاليت هاي خود را ساماندهي كنند.

وزير كار همچنين از تخصيص تسهيلات 500 ميليارد توماني براي ارتقاي فني خبر داد و گفت: اين آمادگي ايجادشده تا دانشجوياني كه در حال فارغ التحصيلي هستند، بتوانند به پارك هاي علمي و فناوري وصل شوند. ربيعي با اشاره به طرح «از كلاس تا كار» اظهار كرد: در اين طرح، امكان اتصال فارغ التحصيلان به بازار كار فراهم مي شود.