فرهنگ > ادبیات - امیر حاج رضایی :مردم کتاب نمی‌خوانند. این را تیراژ پایین آثار منتشرشده نشان می‌دهد. چندی پیش در جلسه‌ای که به بهانه

فرهنگ > ادبیات - امیر حاج رضایی :
مردم کتاب نمی‌خوانند. این را تیراژ پایین آثار منتشرشده نشان می‌دهد. چندی پیش در جلسه‌ای که به بهانه کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» با ترجمه عادل فردوسی‌پور برگزار شده بود، این بحث مطرح شد که گرانی کتاب مانع اصلی مطالعه نیست.

خانواده اي كه براي خريد مثلا پيتزا به راحتي هزينه مي كند علاقه اي به خريد كتاب نشان نمي دهد. پس مشكل صرفاً اقتصادي نيست و ما با مشكل فرهنگي مواجهيم. مردم حوصله مطالعه ندارند. آن قدر كم حوصله اند كه وقتي ماجراي كتابي را تعريف مي كني سريع مي گويند «آخرش را بگو». در روزگار بي حوصلگي به سر مي بريم. روزگار متن هاي كوتاه كه در شبكه هاي اجتماعي باز نشر مي شوند و عملا همين ها هستند كه خوانده مي شوند. مطالعه كتاب به مثابه يك عادت، نياز به فرهنگسازي دارد. حداقل كاري كه دولت مي تواند براي ايجاد زمينه فرهنگي مطالعه ايجاد كند، دادن يارانه مختص كتاب است.

دولت بايد مشوق هايي بگذارد و به ناشرين كمك كند. من با مميزي مخالف نيستم ولي گاهي وقت ها اين قدر سخت گرفته مي شود كه شايد زياد هم نياز به اين ميزان سخت گيري نباشد. بريده روزنامه اي را در اتاق مقابل چشمم گذاشته ام كه چندي پيش در همشهري منتشر شده بود. مقاله اي كه نشان مي دهد براساس يك نظرسنجي 77 درصد فرانسوي ها قبل از خواب مطالعه مي كنند.

يا در ژاپن رقم بسيار بالايي كتاب منتشر مي شود؛ در حالي كه در ايران گفته مي شود رشد تكنولوژي و در دسترس بودن اطلاعات و اخبار در تلفن هاي همراه يكي از موانع مطالعه است اما در ژاپن كه مهد تكنولوژي دنياست كتاب خواني در سطح خيلي بالايي قرار دارد. مطالعه به عنوان يك ارزش براي رسيدن به حقيقت و آگاهي و مبارزه با جهل بايد در دستور كار قرار گيرد. كاري كه رسانه هاي گروهي در آن مي توانند پيش قدم شوند. در شرايطي كه در محاصره انواع و اقسام تبليغات كالاهاي مصرفي قرار داريم، تبليغ كتاب چه جايگاهي دارد؟

روزنامه هاي پرتيراژ ما چه سهمي در معرفي كتاب ايفا مي كنند؟ اگر مشكل اصلي كمبود مطالعه را فرهنگي بدانيم براي رفع آن هم نيازمند راهكاري فرهنگي هستيم. حتي در مورد استفاده از تكنولوژي هم ما دچار مشكل فرهنگي هستيم. اين مشكل در ارتباط هاي فردي و اجتماعي ما نيز تأثير گذاشته است.

چندي پيش براي انجام كاري با دوستي به اراك رفته بودم و در تمام مدت سفر سر اين رفيق ما در گوشي اش بود. دست آخر به او گفتم: «تو تمام مدت داري با تلگرام گوشي ات ور مي روي و با من هم كلام نمي شوي.» ما از تكنولوژي هم بد استفاده مي كنيم. كامنت هاي توهين آميز مي گذاريم. به رواج شايعات مي پردازيم. فحاشي مي كنيم و خلاصه در اين زمينه هم به شدت دچار مشكل فرهنگي هستيم. براي پرهيز از سطحي نگري و رسيدن به دانايي چاره اي جز آشتي با كتاب نداريم و براي اين كار ابتدا بايد فرهنگ مطالعه را در جامعه جا بيندازيم.

• مربي اسبق تيم ملي و كارشناس فوتبال